O małżeństwach mieszanych

 

Przed ślubem narzeczeni przychodzą do swego proboszcza, by uzgodnić czas i miejsce sakramentu małżeństwa, wysłuchać pouczeń i poprosić o wygłoszenie zapowiedzi. Jeśli oboje są prawosławni problemów nie ma, pojawiają się one, jeżeli jedno z nich jest innego wyznania. Oto rodzi się kolejne małżeństwo mieszane, a młodzi nie zdają sobie często sprawy z tego, na jaki trudny krok się decydują.
   Okazuje się, że każdy z przyszłych małżonków musi prosić swojego biskupa o zezwolenie na wzięcie ślubu z partnerem innego wyznania. Warunkiem koniecznym do otrzymania takiej zgody jest podpisanie zobowiązania (przysięgi !!!), że potomstwo z tego związku będzie ochrzczone i wychowywane w wierze prawosławnej (strona prawosławna) i w wierze rzymskokatolickiej (strona katolicka). To pierwsza rysa na idealnym obrazie miłości obojga ludzi - jedno obiecuje, że wychowa swoje dzieci w prawosławiu, drugie, że te same dzieci wychowa w rzymskim katolicyzmie. Czasami wymagane jest, by oboje zobowiązali się do tego i ...aby uzyskać upragnioną zgodę wiele młodych par składa swoje podpisy pod oświadczeniami. To kłamstwo, a nawet krzywoprzysięstwo, nie jest i nie będzie dobrym spoiwem dla związku, choćby nie wiem jak wielka miłość w nim była.
   Coraz częściej zdarza się, że młodzi ludzie już wcześniej umawiają się między sobą, że ślub wezmą w cerkwi (np. z uwagi na piękną ceremonię) a dzieci, które im Bóg da, będą chrzcić w kościele. Wydaje mi się, że zgoda strony prawosławnej na taki "kompromis" wynika z absolutnej niewiedzy o tym, co jest najważniejsze i najbardziej potrzebne zarówno w tym, jak i w przyszłym życiu.

   W znanej ewangelicznej przypowieści o dziesięciu pannach połowa z nich żyła chwilą obecną, tylko pozostałych pięć myślało o przyszłości. Te, które miały oliwę jedynie w kagankach, cieszyły się, że spotkają Oblubieńca, czekały na Niego z radością, ale nie przewidziały, że czekać trzeba będzie długo.
   My również czekamy na Królestwo Boże i czas dany nam dla życia staramy się wykorzystać godnie i sprawiedliwie - m.in. uczęszczamy na nabożeństwa, przyjmujemy sakramenty, modlimy się za żywych i za zmarłych. Dla ostatnich jest to prawdziwa pomoc i nadzieja na dostąpienie Bożej Łaski. Jedna z moich znajomych opowiedziała mi, że kiedyś przez kilka kolejnych nocy śniła się jej zmarła babcia. Narzekała, że jest ciągle głodna i prosiła jedynie o jedzenie. Znajoma początkowo nie rozumiała znaczenia prośby, potem domyśliła się i w najbliższą sobotę zapisała imię zmarłej babci na karteczce, którą podała w cerkwi na liturgię. Cząsteczki wyjęte z prosfory podczas wspominania tego imienia i imion innych ludzi na zakończenie liturgii zostały opuszczone do czaszy (kielicha) z prośbą: "Obmyj Panie (Swoją Krwią) grzechy wspominanych tutaj ludzi". Babcia przyśniła się jeszcze raz - dziękowała wnuczce, że ją nakarmiła.
   Zapewne czytelnik pomyśli sobie, co to ma wspólnego z decyzją, gdzie chrzcić dzieci? Otóż ma i to wiele! Jeśli sam, będąc prawosławnym, ochrzcisz swoje dziecko w kościele, to kto się za ciebie pomodli, kto napisze twoje imię na karteczce i przekaże do cerkwi, aby było wspomniane na liturgii? Kto poprosi o odprawienie panichidy w radosnym paschalnym okresie na twojej mogile, aby twoja dusza również cieszyła się radością Zmartwychwstania? Czyje imię będzie wyczytywał prawosławny kapłan w roditielskije soboty (dni szczególnych modlitw za zmarłych rodziców, dziadków, pradziadów i krewnych)?
   Na pewno nie twoje! Bo twoje dziecko będzie wychowane w innej wierze i dla niego prawosławne pojmowanie życia po śmierci, a co za tym idzie i modlitwy za zmarłych, będą obce, niepotrzebne, może nawet śmieszne... Nie licz też na swoje wnuki - one też nie będą należały do twojej Cerkwi. Nie będzie nikogo, kto mógłby się za ciebie pomodlić wtedy, gdy tego najbardziej potrzebujesz, gdy sam nie możesz już tego zrobić. Płomień twojego kaganka zgaśnie razem z zakończeniem ziemskiego życia, które jest jedynie wstępem do życia wiecznego. Zgaśnie nie tylko twój kaganek. Ci, którzy nie uczą swoich dzieci czy wnuków tradycji Cerkwi prawosławnej, którzy nie przychodzą z nimi na cmentarz i nie mówią zmarłym przodkom "Christos woskresie", również nie dbają o zapas oliwy do swoich kaganków i nie doczekają przyjścia Oblubieńca.
   Młodzi ludzie zawierający związek małżeński mają zwykle nadzieję, że Bóg obdarzy ich potomstwem. Wyobraźmy sobie młodą matkę, która będąc prawosławną postanowiła i obiecała ochrzcić swoje dziecko w kościele rzymskokatolickim. Taki czyn to aborcja duchowa! Taka matka usuwa dziecko ze swojej Cerkwi, swojej duszy, ze swoich modlitw (podczas liturgii nie wolno się modlić za innowierców). Wyrzuca go za burtę płynącego okrętu - Cerkiew jest często do niego porównywana - i tym samym skazuje na duchową śmierć. Jeśli wyrzeczenie się wiary prawosławnej traktujemy jak zdradę, to dlaczego ta matka ją popełnia w imieniu swojego dziecka? Dla prawosławnych młodych ludzi nie powinno być alternatywy - gdzie chrzcić dzieci? Tylko w cerkwi. Wtedy mogą być porównywani do tych mądrych panien, które oprócz oliwy w kagankach miały też jej zapas w dodatkowych naczyniach. Dzięki temu doczekały się Oblubieńca i były gotowe na Jego przyjęcie.
   W małżeństwie mieszanym oprócz typowych problemów trapiących większość rodzin pojawiają się dodatkowe, które trzeba rozwiązywać samemu bez niczyjej pomocy. Ważną rolę odgrywają uwarunkowania rodzinne, jeszcze większą wiedza o wyznaniu partnera. Warto spytać tych, którzy w takich związkach żyją wiele lat, może ich doświadczenia pomogą młodym ludziom podjąć właściwą decyzję. Małżeństwo powinno stanowić jedność, a razem ze swoimi dziećmi tworzyć małą Cerkiew. Każdy inny stan, to patologia - niewłaściwe i nienaturalne. 

o. Jarosław Makal  08.2002

na podst.: www.przegladprawoslawny.pl